Van militair naar vrijwilliger: op de geniekazerne kan het!

Een brug bouwen voor de taptoe, wachtershuisjes schilderen voor de kazerne, of iets compleet anders: bij de genie is er genoeg te doen. Verschillende veteranen komen wekelijks naar Vught om te klussen op de kazerne. Zo ook Eric Hoebée (59): ‘Wat wij hier kunnen doen is uniek. De rest van Defensie heeft dit nog niet.’

Van huis uit ben je geen genist. Hoe ben je als vrijwilliger in Vught terechtgekomen?

‘Klopt, ik vervulde mijn dienstplicht Assen, bij het 43 Pantserinfanteriebataljon. In deze periode werd ik ook uitgezonden naar Libanon, als achttienjarige. Na een lang traject van therapie, ben ik naar Vught doorverwezen. Wat de vrijwilligersgroep hier verbindt, is dat we allemaal PTSS-behandeling hebben gehad.’

En waar hou je je zoal mee bezig?

‘Eigenlijk van alles. Nu ben ik wachtershuisjes aan het schilderen voor de kazerne, maar eerder hebben we een houten brug gebouwd voor de taptoe, evenals een veteranenonderkomen in het bos in Budel. Er is genoeg te doen, en anders drinken we met de groep een bakje koffie.’

Laten we bij het begin beginnen: je uitzending. Hoe verliep dat?

‘Eigenlijk waren we niet voorbereid op wat komen ging. Ja, we kregen wel een militaire opleiding, en de instructeurs lieten ons wat informatieve video’s zien. Maar die kwamen niet in de buurt van de werkelijkheid. Het leek alsof we op vakantie zouden gaan.’

 

En wanneer kwamen jullie erachter dat het geen vakantie was?

‘Al heel snel! Nog voordat we op het kamp waren, had ik al vier lijken gezien.’

Welk moment is je het meest bijgebleven?

‘Dat gebeurde tijdens een patrouille. Later leerde ik dat dát moment een grote rol speelde in mijn PTSS. Met zeven man beklommen we een berg, en toen stonden ineens militairen van de PLO (Palestine Liberation Organization) voor onze neus. Een hief zijn Kalasjnikov, waarop ik mijn UZI doorlaadde en op hem richtte. Het oogcontact wat daarop volgde was intens. Hij keek mij aan, en ik hem. Het duurde te lang. Ik was er klaar voor: schiet jij of schiet ik? Uiteindelijk liep het met een sisser af. Hij liet zijn wapen zakken, en toe zijn ze weggereden. Maar dat oogcontact is me altijd bijgebleven.’

Hoe zag de periode na je uitzending eruit?

‘Ik stortte me volledig op werk, en 60 uur per week draaien was heel normaal. Ik werd een workaholic. Ik had geen oog meer voor de vrouw en kinderen, en het werd steeds drukker in mijn hoofd. Er hoefde maar íets te gebeuren – een stoel die verschuift, een hard geluid – en ik ontplofte.’

Wanneer begreep je dat je hulp nodig had?

‘Pas in 2008. Vierentwintig jaar ná mijn uitzending. Ik zat tv te kijken, en toen kwam er een programma op, waarin dochters praatten over hun vader met PTSS. Het leek net of ze over míj praatten. En toen klikte het. Daarna kwam ik in een lang traject van therapie terecht. Dat begon bij De Basis in Doorn, van waaruit ik werd doorverwezen. Dat verliep niet makkelijk. De psychologische hulp die Defensie bood, leek erop gericht om de oorzaak van mijn PTSS búiten de uitzending of mijn diensttijd te plaatsen. Het was mijn redding toen ik werd doorverwezen naar het Sinai Centrum. Daar heb ik geweldige therapie gehad.’

En hoe is het nu?

‘Heel goed. Ik kan beter met prikkels omgaan – wat soms nog moeilijk is – en over het algemeen voel ik me goed. Slapen vind ik nog steeds eng. Jarenlang kampte ik met nachtmerries, maar daardoor voelen “normale” dromen nu juist vreemd. Daar moet ik aan wennen. Veel van mijn maten kampen ook nog met PTSS. Een aantal hebben zelfmoord gepleegd. Dat is heel zwaar. Welgeteld één jongen heeft geen mentale klachten, omdat hij gedurende de uitzending een dagboek bijhield. Hij schreef alles van zich af. Dat vind ik bijzonder en mooi.’

Wat betekent het werk op deze geniekazerne voor jou?

‘Heel veel. Ik gaf aan dat ik behoefte had aan een verzetje, en aanspraak bij gelijkgestemden. Toen werd ik doorverwezen naar de vrijwilligersgroep hier in Vught. Ons werk wordt hier erg gewaardeerd, bijvoorbeeld als we Paresto opknappen. Daar haal ik veel steun uit. Ik ben dankbaar dat ik me als vrijwilliger mag inzetten voor de genie.’